Ponieważ w Wielki Piątek wspominamy dzień ofiary Jezusa Chrystusa poniesionej na krzyżu za grzechy całego świata, tego dnia nigdy nie sprawuje się Mszy świętych. Jest to dzień powagi, skupienia i postu, w którym szczególnie czci się drzewo krzyża.
Od rana trwa adoracja Najświętszego Sakramentu w Kaplicy Adoracji – nazywanej Ciemnicą. Centrum tego dnia jest Liturgia Męki Pańskiej. Ołtarz jest tego dnia obnażony: bez krzyża, kwiatów, świeczników i obrusu. Ogołocony ołtarz symbolizuje ogołoconego odartego z godności i człowieczeństwa Jezusa. Kapłan ubrany w szaty mszalne czerwonego koloru udaje się do ołtarza, po czym następuje prostracja i modlitwa (bez wezwania Módlmy się). Przez prostrację należy rozumieć leżenie krzyżem lub padanie na twarz, które jest wyrazem szczególnego uniżenia się wobec Boga (większego niż klęczenie) oraz wyrazem głębokiej modlitwy. W liturgii Wielkiego Piątku można wyróżnić kilka zasadniczych części.
Pierwszą z nich jest Liturgia Słowa zawierająca czytania dot. Pasji Jezusa Chrystusa. Główny jej opis stanowi odczytywana z podziałem na cztery osoby (słowa Jezusa słowa Ewangelisty słowa innych osób słowa tłumu) Męka Jezusa wg. Św. Jana (naocznego świadka ukrzyżowania) oraz bardzo rozbudowana Modlitwa Powszechna sięgająca starożytności chrześcijańskiej. Modlitwę tę stanowi 10 wezwań, z których każde składa się ze wstępu, modlitwy w ciszy, oracji śpiewanej i aklamacji “Amen”, będącej wyrazem potwierdzenia ze strony ludu.
Następnym bardzo istotnym elementem liturgii jest Adoracja Krzyża. To uroczyste odsłonięcie krzyża (zakrytego najczęściej od V Niedzieli wielkiego postu). Kapłan dokonuje odsłonięcia w trzech etapach, za każdym razem śpiewając: “Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata”, na co ludzie odpowiadają: “Pójdźmy z pokłonem”. Następnie wierni oddają cześć odsłoniętemu krzyżowi, np. poprzez ucałowanie krzyża. W tym czasie śpiewa się pieśni pasyjne.
Po Adoracji Krzyża następuje Komunia Święta. Obrzędy Komunii Świętej są pozbawione przekazania znaku pokoju. Komunia rozdawana jest z Hostii konsekrowanych w Wielki Czwartek. Podczas Komunii nakrywa się obrusem ołtarz oraz ustawia świece i mszał. Po Komunii wszystko zostaje ponownie zdjęte. Ostatnia część liturgii Wielkiego Piątku to procesja do Grobu Pańskiego.
Zgodnie z wielowiekową tradycją po ukończeniu liturgii Męki Pańskiej, przenosi się Najświętszy Sakrament do Grobu Pańskiego i wystawia do adoracji. W kaplicy Grobu Pańskiego znajduje się monstrancja nakryta welonem. Kapłan i posługujący, po krótkiej adoracji w ciszy udają się do Zakrystii. Trwamy w tej ciszy aż do liturgii Wielkiej Soboty kiedy usłyszymy radosne: Alleluja.
Link do galerii zdjęć: parafiagoclaw.pl/wielki-piatek-2024/